چهل آيه از قرآن در مورد امام حسين(ع)
1. آوارگان از وطن
سوره حج آيه 40 : اَلّذِينَ اُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقّ...
آنانكه به ناحق از خانههاشان آواره شده (و) جز آن كه مىگفتند پروردگار ما خداى يكتاست (جرمى نداشتند)، و اگر خدا رخصت جنگ ندهد و دفع شرّ بعضى از مردم را به بعض ديگر نكند، همانا صومعهها و كليساها و كِنِشتها و مساجدى كه در آنها نماز و ذكر خدا بسيار مىشود، همه خراب و ويران مىشد و هر كه خدا را يارى كند البته خدا او را يارى خواهد كرد، كه خدا را منتهاى اقتدار و توانايى است. قال أبوجعفر(ع): نزلت فى على وحمزة وجعفر عليهم السلام ثم جرت فى الحسين(ع). حضرت باقر(ع) فرمود: اين آيه درباره على و حمزه و جعفر عليهم السلام نازل شد و در مورد امام حسين(ع) به وقوع پيوست.
(بحار الانوار، ج 24 ص 227 ح24 )
2. كلمه باقى
سوره زخرف آيه 28 : وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِى عَقِبِهِ لَعَلّهُمْ يَرْجِعُونَ.
و اين خداپرستى را بر همه ذرّيت خود تا قيامت، كلمه باقى گردانيد؛ تا همه فرزندانش (به خداى يكتا) رجوع كنند. قال أبوجعفر(ع): إنّها فى الحسين(ع) ينتقل من ولد إلى ولد ولا ترجع إلى أخ ولا عمّ. حضرت باقر(ع) فرمود: اين آيه درباره امام حسين(ع) است، كه امامت در نسل او از فرزندى به فرزند ديگر مىرسد و به برادر يا عمو باز نمىگردد.
(بحار الانوار، ج 25 ص 253 ح21 )
3. كشته بهناحق
سوره إسراء آيه 33 : وَ لا تَقْتُلُوا النّفْسَ الّتِى حَرّمَ اللّهُ إِلا بِالْحَقّ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيّهِ سُلْطَاناً فَلا يُسْرِفْ فِى الْقَتْلِ اِنّهُ كَانَ مَنْصُوراً.
و هرگز نفس محترمى كه خدا قتلش را حرام كرده مكشيد مگر آن كه به حكم حق مستحقّ قتل شود، و كسى كه مظلوم كشته شود، ما به ولىّ او حكومت و تسلّط بر قاتل داديم، پس در مقام انتقام، آن ولى در قتل و خونريزى اسراف نكند كه او از جانب ما مؤيّد و منصور خواهد بود. عن أبىجعفر(ع) فى قوله (ومن قتل مظلوماً...)، قال: هو الحسين بن على(ع)، قتل مظلوماً ونحن أولياؤه والقائم منّا إذا قام، طلب بثأر الحسين(ع)، فيقتل حتّى يُقال قد أسرف فى القتل. وقال: المقتول الحسين ووليّه القائم والاسراف فى القتل أن يقتل غير قاتله. (إنه كان منصوراً) فإنه لا يذهب من الدّنيا حتّى ينتصر برجل من آل رسول الله عليهم الصلاة والسلام، يملا الارض قسطاً وعدلاً كما ملئت جوراً وظلماً. از حضرت باقر(ع) در تفسير آيه (و من قُتل مظلوماً...) نقل شده است كه فرمود: منظور امام حسين(ع) است كه مظلوم كشته شد، و ما (ائمّه) اولياى دم او هستيم و هنگامى كه قائم از ما قيام كند، به خونخواهى او مىپردازد و آنقدر مىكشد تا آن كه گفته مىشود اسراف كرده است، و اسراف در كشتار آن است كه به جز قاتلش را بكشد. و در تفسير (انّه كان منصوراً)، حضرت باقر(ع) فرمود: همانا دنيا به پايان نمىرسد تا آن كه خداوند مردى از خاندان رسول خدا سلام اللّه عليهم را نصرت عنايت مىفرمايد كه زمين را پر از عدل و داد مىكند پس از آن كه از ظلم و ستم پر شده باشد.
(بحار الانوار، ج 44 ص 218 ح7 )
4. تين و زيتون
سوره تين آيه 1 : وَالتّينِ وَالزّيْتُونِ.
قسم به تين و زيتون. قال أباالحسن(ع): التين الحسن(ع) والزيتون الحسين(ع). حضرت رضا(ع) فرمود: مراد از تين، امام حسن(ع) و مقصود از زيتون، امام حسين(ع) مىباشد.
(بحار الانوار، ج 24 ص 107 ح16 )
5. خورشيد و ماه
سوره شمس آيه 2 : وَالْقَمَرِ اِذَا تَلاهَا.
قسم به ماه كه پيرو آفتاب تابان است. عن أبىعبدالله(ع) أنّه قال: (والقمر اذا تلاها)، الحسن والحسين عليهما السلام. از حضرت صادق(ع) منقول است كه فرمود: منظور از (والقمر اذا تلاها)، امام حسن و امام حسين عليهما السّلام مىباشد.
(بحار الانوار، ج 24 ص 72 ح6 )
6. اهل سجده
سوره شعراء آيه 219 : وَتَقَلّبَكَ فِى السّاجِدِينَ.
و به انتقال تو در اهل سجود (آگاه است). عن أبىجعفر(ع) فى قوله عزّوجل (وتقلّبك فى الساجدين)، قال: فى على وفاطمة والحسن والحسين وأهل بيته(ع). از امام باقر(ع) در تفسير(وتقلّبك فى السّاجدين) نقل شده است كه فرمود: مراد از اهل سجود على و فاطمه و حسن و حسين و خاندان او عليهم السّلام، مىباشد.
(بحار الانوار، ج 24 ص 372 ح97 )
7. نفس مطمئن
سوره فجر آيه27 تا 30 : يَا اَيّتُهَا النّفْسُ الْمُطمَئِنّةُ * ارْجِعِى إِلى رَبّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيّةً * فَادْخُلِى فِى عِبَادِى * وَادْخُلِى جَنّتِى.
اى نفس دل آرام (به ياد خدا)، به حضور پروردگارت بازآى، كه تو خشنود، و او راضى از تو است، پس در صف بندگان خاصّ من درآى و در بهشت من داخل شو. قال أبوعبدالله(ع): إنّما يعنى الحسين بن على صلوات الله عليهما، فهو ذو النفس المطمئنة الرّاضية المرضيّة واصحابه من آل محمّد صلوات الله عليهم [هم الرّاضون] عن اللّه يوم القيامة وهو راض عنهم. حضرت صادق(ع) فرمود: منظور حسين بن على عليهما السّلام مىباشد، و اوست كه داراى نفس آرام، خشنود و مورد رضايت خداست، و پيروانش از خاندان پيامبر صلوات اللّه عليهم، در قيامت از خدا خشنود و خدا نيز از آنان راضى مىباشد.
(بحار الانوار، ج 24 ص 93 ح6 )
8. مزد رسالت پيامبر(ص)
سوره شورى آيه 32 : قُل لا اَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ اَجْراً اِلا الْمَوَدّةَ فِى الْقُرْبى...
(اى رسول ما! به امّت) بگو: من از شما اجر رسالت جز اين نخواهم كه محبّت مرا در حقّ خويشاوندان منظور داريد. عن ابنعبّاس رضى الله عنه، قال: لمّا نزلت الاية (قل لا أسئلكم عليه اَجراً الا المودّة فى القربى)، قلت يارسول الله، من قرابتك الذين افترض الله علينا مودّتهم؟، قال: علىّ وفاطمة ووُلدُهما، ثلاث مرّات يقولها. ابنعبّاس مىگويد: هنگام نزول اينآيه به پيامبر عرض كردم: يا رسول اللّه! خويشاوندان شما چه كسانى مىباشند كه خداوند دوستى آنها را واجب نموده است؟پيامبر فرمود: على و فاطمه و فرزندانشان، و اين جمله را سه بار تكرار فرمود.
(بحار الانوار، ج 23 ص 241 ح12 )
9. مباهله
سوره آلعمران آيه 61 : فَمَنْ حَاجّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَائَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ اَبْنَائَنا وَاَبْنَائَكُمْ وَنِسَائَنَا وَنِسَائَكُمْ وَاَنْفُسَنَا وَاَنْفُسَكُمْ ثُمّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ.
پس هر كس با تو در مقام مجادله برآيد پس از آن كه به وحى خدا به احوال او آگاهى يافتى، با او بگو بياييد ما و شما با فرزندان و زنان خود به مباهله برخيزيم و در دعا به درگاه خدا اصرار كنيم تا دروغگو و كافران را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازيم. قال الرّضا(ع): فأبرز النّبىّ(ص) عليّاً والحسن والحسين وفاطمة عليهم السّلام. حضرت رضا(ع) فرمود: پيامبر(ص) براى مباهله، على و حسن و حسين و فاطمه عليهم السّلام را بيرون آورد.
(بحار الانوار، ج 25 ص 223 ح20 )
10. وفاكنندگان به نذر
سوره إنسان آيه 7 : يُوفُونَ بِالنّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْماً كَانَ شَرّهُ مُسْتَطِيراً.
به عهد خود وفا مىكنند و از قهر خدا در روزى كه سختىاش همه اهل محشر را فراگيرد، مىترسند. قال الباقر(ع): (يوفون بالنذر) يعنى عليّاً وفاطمة والحسن والحسين عليهم السلام وجاريتهم. حضرت باقر(ع) فرمود: (آنان كه به نذر خود وفا مىكنند)، على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام و كنيزشان مىباشند.
(بحار الانوار، ج 35 ص 240 ح1 )
11. تطهير اهل بيت(ع)
سوره أحزاب آيه 33 : اِنّمَا يُرِيدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرّجْسَ اَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهّرَكُمْ تَطْهِيراً.
خدا چنين مىخواهد كه هر آلايشى را از شما خانواده نبوّت بزدايد و شما را از هر عيب، پاك و منزّه گرداند. قال أبوجعفر(ع): نزلت هذه الاية فى رسول الله(ص) وعلىّ بن أبىطالب وفاطمة والحسن والحسين عليهم السّلام. حضرت باقر(ع) فرمود: اين آيه در باره رسول خدا(ص) و على بن ابىطالب و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام، نازل شده است.
(بحارالانوار، ج 35 ص 206 ح1 )
12. كشته بىگناه
سوره تكوير آيه8 و9 : وَ اِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ * بِاَىّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ.
و هنگامى كه از دختران زنده به گور شده باز پرسند كه آن بىگناهان را به چه گناهى كشتيد؟ قال أبوعبدالله(ع): نزلت فى الحسين بن على عليه السلام. حضرت صادق(ع) فرمود: اين آيه درباره امام حسين(ع) نازل شده است.
(بحار الانوار، ج 44 ص 220 ح13 )
13. دو لب
سوره بلد آيه 9 : وَلِسَاناً وَشَفَتَيْنِ.
و زبان و دو لب به او نداديم؟ قال أبوجعفر(ع): (وشفتين)، يعنى الحسن والحسين. حضرت باقر(ع) فرمود: و دولب يعنى حسن و حسين.
(بحار الانوار، ج 24 ص 282 ح8 )
14. لؤلؤ و مرجان
سوره الرّحمن آيه 22 : يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ.
از آن دو دريا، لؤلؤ و مرجان بيرون مىآيد. قال أبوعبدالله(ع) فى قوله عزّوجل (يخرج منهما اللؤلؤ والمرجان)، الحسن والحسين عليهم السّلام. امام صادق(ع) در تفسير آيه فوق فرمودند: لؤلؤ و مرجان،حسن و حسين(ع) مىباشند.
(بحار الانوار، ج 24 ص 97 ح1 )
15. جايگاه نيكان
سوره مطفّفين آيه 22 و23 : اِنّ الابْرَارَ لَفِى نَعِيمٍ* عَلَى الارَائِكِ يَنْظُرُونَ.
محقّقاً نيكوكاران در بهشت ابد متنعمند * برتختهاى عزّت (تكيه زنند و) نعمتهاى خدا را مىنگرند. قال جعفر بن محمّد(ع): هم رسول الله(ص) وأمير المؤمنين وفاطمة والحسن والحسين والائمّة عليهم السّلام. حضرت صادق(ع) فرمود: آنان، رسول خدا(ص) و امير مؤمنان و فاطمه و حسن و حسين و ائمّه عليهم السّلام مىباشند.
(تفسير القمى، ج 2 ص411 )
16. لرزاننده جهان
سوره نازعات آيه 6 : يَوْمَ تَرْجُفُ الرّاجِفَةُ.
روزى كه (نفخه صور الهى) جهان را بلرزاند. قال أبوعبدالله(ع): الرّاجفة، الحسين بن على (ع). حضرت صادق(ع) فرمود: مراد از الراجفه، امام حسين(ع) است.
(البرهان فى تفسير القرآن، ج5، ص424)
17. دو مغرب عالم
سوره الرّحمن آيه 17 : رَبّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبّ الْمَغْرِبَيْنِ.
آن خدايى كه آفريننده دو مشرق و دو مغرب است. قال أمير المؤمنين(ع): المغربين: الحسن والحسين عليهما السلام. امير مؤمنان(ع) فرمود: مغربين؛ حسن و حسين عليهما السّلام مىباشند.
(تفسير نور الثقلين، ج 5 ص190 )
18. نام بىسابقه
سوره مريم آيه 7 : يَا زَكَرِيّا اِنّا نُبَشّرُكَ بِغُلامٍ اسْمُهُ يَحْيى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيّاً.
اى زكريّا، همانا ما تو را به فرزندى كه نامش يحيى است، و از اين پيش همانند و همنامش نيافريديم، بشارت مىدهيم. قال أبوعبدالله(ع): (لم نجعل له من قبل سميّا) الحسين بن على لم يكن له من قبل سميّا ويحيى بن زكريّا لم يكن له من قبل سميّا ولم تبك السّماء إلا عليهما أربعين صباحاً. قال[ الراوى] قلت ما بكاؤها؟ قال(ع): كانت تطلع حمراء وتغرب حمراء. حضرت صادق(ع) فرمود: امام حسين(ع) و يحيى بن زكريّا، پيش از خودشان، همنامى نداشتند و آسمان نيز جز بر آن دو چهل روز نگريست. راوى پرسيد: گريه آن چگونه بود؟ امام صادق(ع) فرمود: خورشيد هنگام طلوع و غروب، سرخ مىگرديد.
(بحار الانوار، ج 45 ص 211 ح22 )
19. درخت پاكيزه
سوره إبراهيم آيه 24 : اَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيّبَةٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِى السّمَاءِ.
اى رسول ما ندانستى كه چگونه خدا كلمه پاكيزه را به درختى زيبا مثل زده كه اصل ساقه آن برقرار باشد و شاخه آن بر آسمان است. روى عن ابنعبّاس قال: قال جبريل(ع) للنبىّ(ص): أنت الشجرة وعلىّ غصنها وفاطمة ورقها والحسن والحسين ثمارها. ابنعبّاس مىگويد:جبرئيل به پيامبر(ص) گفت: تو به منزله آن درخت مىباشى و على شاخه آن و فاطمه برگ آن و حسن و حسين ميوههاى آن مىباشند.
(مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج 3 ص312 )
20. قربانى بزرگ
سوره صافّات آيه 107 : وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظيمٍ.
و او را به ذبح بزرگى فدا ساختيم. عن الفضل قال سمعت الرّضا(ع) يقول: لما أمر الله عزّوجل إبراهيم أن يذبح مكان ابنه إسماعيل الكبش الذى أنزله عليه، تمنّى إبراهيم أن يكون قد ذبح ابنه إسماعيل بيده وأنه لم يؤمر بذبح الكبش مكانه ليرجع إلى قلبه ما يرجع إلى قلب الوالد الذى يذبح أعزّ وُلده عليه بيده فيستحق بذلك أرفع درجات أهل الثواب على المصائب. فأوحى الله عزّوجل إليه: يا إبراهيم من أحبّ خلقى إليك؟ فقال: ياربّ ما خلقتَ خلقا هو أحبّ إلىّ من حبيبك محمّد، فأوحى الله إليه: أفهو أحبّ إليك أم نفسك؟ قال: بل هو أحب إلىّ من نفسى، قال: فولده أحب إليك أم ولدك؟ قال: بل ولده. قال: فذبح ولده ظلماً على أيدى أعدائه أوجع لقلبك أو ذبح ولدك بيدك فى طاعتى؟ قال: ياربّ بل ذبحه على أيدى أعدائه أوجع لقلبى. قال: يا إبراهيم فإن طائفة تزعم أنّها من أمّة محمّد ستقتل الحسين ابنه من بعده ظلماً وعدواناً كما يذبح الكبش ويستوجبون بذلك سخطى. فجزع إبراهيم لذلك وتوجّع قلبه وأقبل يبكى. فأوحى الله عزّوجل يا إبراهيم قد فديت جزعك على ابنك إسماعيل لو ذبحته بيدك بجزعك على الحسين وقتله وأوجبت لك أرفع درجات أهل الثواب على المصائب. وذلك قول الله عزّوجل: (وفديناه بذبحٍ عظيم). فضل مىگويد: حضرت رضا(ع) مىفرمود: هنگامى كه خداوند به حضرت ابراهيم(ع) امر نمود تا گوسفندى را كه بر او فرستاده بود، به جاى فرزندش اسماعيل، قربانى كند، ابراهيم آرزو كرد كه كاش فرزندش اسماعيل را با دستش ذبح كرده و مأمور به كشتن گوسفند به جايش نمىشد، تا بدين وسيله بر دلش بگذرد آنچه بر دل پدرى مىگذرد كه عزيزترين فرزندانش را به دست خودش قربانى كرده باشد و بدين جهت سزاوار بالاترين مراتب ثواب مصيبتزدگان گردد. پس خداوند به او وحى فرمود: اى ابراهيم! محبوبترين بندگانم در نزد تو چه كسى است؟ ابراهيم عرض كرد: پروردگارا! كسى را كه محبوبتر از حبيب خودت محمّد، در نزد من باشد، نيافريدهاى. پس خداوند به او وحى فرمود: آيا او نزد تو محبوبتر است يا خودت؟ابراهيم عرض كرد: البتّه او را از خودم عزيزتر مىدانم. خطاب شد: آيا فرزند او نزد تو عزيزتر است يا فرزندت؟ عرض كرد: البتّه فرزندش. خطاب شد: آيا كشتن فرزندش از روى ستم، به دست دشمنانش بيشتر دلت را مىآزارد، يا قربانى نمودن فرزندت به دست خودت براى اطاعت از من؟ عرض كرد: البتّه كشته شدنش به دست دشمنانش دلم را بيشتر به درد مىآورد. خداوند خطاب فرمود: اى ابراهيم! همانا مردمى كه خود را به دروغ از پيروان محمّد مىدانند، فرزندش حسين را پس از رحلت او از روى ستم و كينه مىكشند، همانگونه كه گوسفند كشته مىشود، و از اين جهت دچار خشم من مىگردند.حضرت ابراهيم از اين سخنان بىتاب شد و دلش آزرده گشت و شروع به گريستن نمود.پس خداوند عزّوجل خطاب فرمود: اى ابراهيم! به تحقيق كه فدا كردم بىتابيت بر فرزندت اسماعيل را چنانچه او را به دستت ذبح مىكردى، به بىقراريت بر حسين و كشته شدنش، و بالاترين مراتب ثواب مصيبتزدگان را برايت واجب نمودم. سپس حضرت رضا(ع) فرمود: و اين است معنى فرمايش خداوند عزّوجل: (و فديناه بذبحٍ عظيم).
(بحار الانوار، ج 12 ص 124 ح1 )
21. كربلا در اشارات قرآنى
سوره مريم آيه 1 : كهيعص
كهيعص سعد بن عبدالله قال سألت القائم(ع) عن تأويل كهيعص قال(ع): هذه الحروف من أنباء الغيب اطلع الله عليها عبده زكريّا ثم قصّها على محمّد عليه وآله السلام وذلك أن زكريّا سأل الله ربّه أن يعلّمه أسماء الخمسة فأهبط عليه جبرئيل(ع) فعلّمه إيّاها. فكان زكريّا إذا ذكر محمّداً وعليّاً وفاطمة والحسن عليهم السلام سرى عنه همّه وانجلى كربه وإذا ذكر اسم الحسين خنقته العبرة ووقعت عليه البهره. فقال(ع) ذات يوم: إلهى ما بالى إذا ذكرت أربعة منهم تسلّيت بأسمائهم من همومى وإذا ذكرت الحسين تدمع عينى وتثور زفرتى؟ فأنبأه الله تبارك وتعالى عن قصّته فقال كهيعص، فالكاف اسم كربلا والهاء هلاك العترة الطاهرة والياء يزيد وهو ظالم الحسين والعين عطشه والصّاد صبره. فلمّا سمع ذلك زكريّا لم يفارق مسجده ثلاثة أيّام ومنع فيهن الناس من الدّخول عليه وأقبل على البكاء والنحيب وكان يرثيه: إلهى أتفجّع خير جميع خلقك بولده؟ إلهى أتنزل بلوى هذه الرزيّه بفنائه؟ إلهى أتلبس عليّاً وفاطمة ثياب هذه المصيبة؟ إلهى أتحلّ كربة هذه المصيبة بساحتهما؟ ثم كان يقول: إلهى ارزقنى ولداً تقرّ به عينى على الكبر فإذا رزقتنيه فافتنّى بحبّه ثم افجعنى به كما تفجع محمّداً حبيبك بولده. فرزقه الله يحيى وفجعه به. وكان حمل يحيى ستة أشهر وحمل الحسين(ع) كذلك الخبر. سعد بن عبداللّه مىگويد: از حضرت مهدى(عج) در باره تأويل آيه كهيعص، سؤال نمودم، ايشان فرمودند: اين حروف از اخبار غيبى است كه خداوند بندهاش زكريّا را از آن آگاه كرد، سپس آنرا بر محمّد كه بر او و خاندانش درود باد بيان نمود. و آن چنين بود كه زكريّا از خدا درخواست كرد كه نام پنج تن را به وى ياد دهد، پس خداوند جبرئيل را بر او نازل فرمود و آن را به وى تعليم داد. پس زكريّا هر وقت كه نام محمد و على و فاطمه و حسن و حسين را بر زبان مىآورد، اندوهش از او زدوده مىشد و سختىاش برطرف مىگرديد ولى چنانچه اسم حسين را برزبان جارى مىكرد، گريه گلويش را مىفشرد و به نَفَس زدن مىافتاد. پس روزى عرض كرد: بارالها! مرا چه مىشود كه چنانچه چهارتن از آنان را بخوانم، به بركت نامهايشان، از غمهايم رهايى مىيابم ولى اگر حسين را بخوانم، چشمم گريان مىشود و آه از درونم بر مىخيزد؟ پس خداوند تبارك و تعالى او را از آن واقعه آگاه ساخت و گفت: كهيعص، كه كاف اشاره به نام كربلاست و هاء دلالت بر هلاكت خاندان پاك حسينى و ياء اشاره به يزيد دارد كه ظالم حسين است و عين نشانگر عطش و صاد نمايانگر صبر حسين است. زكريّا پس از شنيدن آن مطالب به مدّت سه روز از محلّ عبادتش بيرون نيامد و مردم را نيز به حضور نپذيرفت و به گريه و زارى پرداخت و در سوگ امام حسين چنين مىگفت: پروردگارا! آيا بهترين تمامى بندگانت را دچار مصيبت فرزندش مىكنى؟ خداوندا! آيا آفت اين مصيبت را پيرامونش فرود مىآورى؟ پروردگارا! آيا جامههاى اين غم را بر اندام على و فاطمه مىپوشانى؟ خداوندا! آيا اين اندوه را به ساحت آندو فرود مىآورى؟ سپس مىگفت: بارالها! در پيرى فرزندى عنايتم فرما كه مايه روشنى چشمم گردد، پس از آن مرا در محبّتش بىقرار گردان، سپس در غم مرگش مرا سوگوار نما همانطور كه محبوبت محمّد را به فرزندش(حسين) سوگوار نمودى.پس خداوند يحيى را به حضرت زكريّا عطا فرمود و سپس او را به مصيبتش دچار ساخت.و مدّت باردارى يحيى همانند امام حسين(ع)، شش ماه بود.
(بحار الانوار، ج 44 ص 223 ح1 )
22. فرمانهاى الهى
سوره نحل آيه 90 : اِنّ اللّهَ يَأمُرُ بِالْعَدْلِ وَالاحْسَانِ وَاِيتاءِ ذِى الْقُرْبى وَيَنْهى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْىِ يَعِظُكُمْ لَعَلّكُم تَذَكّرُونَ.
همانا خداوند فرمان به عدل و احسان مىدهد و به بذل و بخشش به خويشاوندان امر مىكند و از افعال زشت و منكر و ظلم نهى مىكند و به شما پند مىدهد باشد كه موعظه خدا را بپذيريد. قال أبوجعفر(ع): (وايتاء ذى القربى) الحسن والحسين والائمّة من ولده(ع). حضرت باقر(ع) فرمود: (ذى القربى): حسن و حسين و امامان از فرزندانش(ع) مىباشند.
(تفسير كنز الدّقائق، ج 7 ص259 )
23. بشارتدادهشدگان به بهشت
سوره كهف آيه 2 : قَيّماً لِيُنْذِرَ بَاْساً شَدِيداً مِنْ لَدُنْهُ وَيُبَشّرَ الْمُؤْمِنينَ الّذِينَ يَعْمَلُونَ الصّالِحَاتِ اَنّ لَهُمْ اَجْراً حَسَناً.
تا با اين كتاب خلق را از عذاب سخت خدا بترساند،و اهل ايمان را كه اعمال آنها نيكوست، به اجر بسيار نيكو بشارت دهد. عن ابنعبّاس فى قوله تعالى (ويبشر المؤمنين الذين يعملون الصالحات)، قال: يبشّر محمّدٌ بالجنّة عليّاً وجعفراً وعقيلاً وحمزة وفاطمة والحسن والحسين. از ابنعبّاس در تفسير (ويبشر المؤمنين الذين يعملون الصّالحات) آمده است:حضرت محمّد(ص) بشارت مىدهد بهشت را به على و جعفر و عقيل و حمزه و فاطمه و حسن و حسين.
(بحار الانوار، ج 41 ص 17 ح10 )
24. تعليم اسماء به آدم(ع)
سوره بقره آيه 31 : وَعَلّمَ آدَمَ الاسْماءَ كُلّهَا ثُمّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ فَقالَ اَنْبِئُونِى بِاَسْماءِ هؤُلاءِ اِنْ كُنْتُم صَادِقينَ.
و خدا همه اسماء را به آدم تعليم فرمود، آنگاه حقايق آن اسماء را در نظر فرشتگان پديد آورد و فرمود: خبر دهيد مرا به اسماء اينان اگر راست مىگوييد. قال الامام الحسن العسكرى(ع): (وعلم آدم الاسماء كلّها) أسماء أنبياء الله، وأسماء محمّد صلّى الله عليه وآله وعلى وفاطمة والحسن والحسين، والطيبين من آلهما وأسماء خيار شيعتهم وعتاة أعدائهم. امام حسن عسكرى(ع) فرمود: (وعلّم آدم الاسماء كلّها)، مراد نامهاى پيامبران الهى و نامهاى محمّد صلّىاللّه عليه و آله و على و فاطمه و حسن و حسين و پاكان از خاندانشان و نامهاى برگزيدگان از شيعيانشان و سركشان از دشمنانشان، مىباشد.
(تفسير الامام الحسن العسكرى، ج1 ، ص217 )
25. فراموشى آدم(ع)
سوره طه آيه 115 : وَلَقَدْ عَهِدْنَا اِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِىَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً.
و ما با آدم عهدى بستيم و در آن عهد او را استوار و ثابت قدم نيافتيم . عن أبىعبدالله(ع) فى قوله (ولقد عهدنا الى آدم من قبل) كلمات فى محمّد وعلى وفاطمة والحسن والحسين والائمّة(ع) من ذرّيّتهم. از حضرت صادق(ع) در تفسير (ولقد عهدنا الى آدم من قبل) آمده است:سخنانى درباره محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين و امامان از خاندانشان(ع) بوده است.
(الكافى، ج 1 ص 416 ح23)
26. چنگ زدن به ريسمان الهى
سوره بقره آيه 256 : فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالعُرْوَةِ الْوُثْقى لا انْفِصَامَ لَهَا...
كار دين به اجبار نيست، راه هدايت و گمراهى بر همه كس روشن گرديد؛ پس هر كه از راه كفر برگردد و به راه ايمان و پرستش خدا گرايد؛ به رشته محكم و استوارى چنگ زده كه هرگز نخواهد گسست و خداوند شنوا و داناست. عن جابر عن أبىجعفر(ع)، قال: ((قال رسول الله(ص): من أراد أن يتمسّك بعروة الله الوثقى التى قال الله تعالى فى كتابه فليوال علىّ بن أبىطالب والحسن والحسين، فإنّ الله يحبهما من فوق عرشه)). جابر از حضرت باقر(ع) نقل مىكند كه فرمود: پيامبر خدا(ص) فرمود: هركس بخواهد كه به رشته محكم خدا چنگ زند، همانكه خداوند تعالى در كتابش بيان كرده است، پس به ولايت بگيرد علىّ بن ابىطالب و حسن و حسين را، كه خداوند از فراز عرشش آن دو را دوست مىدارد.
(كامل الزّيارات، ج 49 ح6 )
27. والدين و ذىالقربى
سوره نساء آيه 36 : وَاعْبُدُوا اللّهَ وَلا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَبِالْوَالِدَيْنِ اِحْسَاناً وَبِذِى الْقُرْبى...
و خداى يكتا را بپرستيد و هيچ چيزى را شريك وى نگيريد و نسبت به پدر و مادر و خويشان نيكى و مهربانى كنيد... عن الصّادق(ع) فى قوله تعالى (واعبدوا الله ولا تشركوا به شيئاً وبالوالدين إحساناً)، قال: إنّ رسول الله(ص) وعلىّ بن أبىطالب(ع) هما الوالدان، (وبذى القربى) قال: الحسن والحسين عليهما السلام. حضرت صادق(ع) در تفسير (واعبدوا اللّه و لا تشركوا به شيئاً و بالوالدين احساناً) فرمود: همانا رسول خدا(ص) و على بن ابىطالب(ع)، دو پدر مىباشند و مراد از (وبذى القربى): حسن و حسين (ع) مىباشد.
(بحار الانوار، ج 23 ص 269 ح19 )
28. پدر و پسر
سوره بلد آيه 3 : وَوَالِدٍ وَمَا وَلَدَ.
و قسم به پدر و فرزندان او. قال أبوجعفر(ع): (ووالد وما ولد): هو على بن أبىطالب(ع) وما ولد الحسن والحسين(ع). حضرت باقر(ع) فرمود: (ووالدٍ) منظور على بن ابىطالب(ع) و (وما ولد) حسن و حسين(ع) است.
(بحار الانوار، ج 23 ص 269 ح18 )
29. دورشدگان از عذاب الهى
سوره تحريم آيه 8 : يَوْمَ لا يُخْزِى اللّهُ النّبِىّ وَالّذِين آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ اَيْدِيهِمْ وَبِاَيْمَانِهِمْ...
در آن روزى كه خداوند پيغمبر و گرويدگان به او را ذليل نمىسازد، در آن روز نور آنها در پيش رو و سمت راست ايشان مىرود... عن ابنعبّاس، (يوم لا يخزى الله النبىّ): لا يعذّب الله محمّداً، (والذين آمنوا معه): لا يعذّب على بن أبىطالب وفاطمة والحسن والحسين وحمزة وجعفراً. ابنعبّاس روايت مىكند كه منظور از (يوم لايخزى اللّه النبى)، يعنى آنكه خداوند محمّد(ص) را عذاب نمىكند، و مقصود از (والذين آمنوا معه) آن است كه: خداوند، على بن ابىطالب و فاطمه و حسن و حسين و حمزه و جعفر را عذاب نمىكند.
(بحار الانوار، ج 8 ص 67 ح8 )
30. پاداش تقوا و ايمان
سوره حديد آيه 28 : يَا اَيّهَا الّذِينَ آمَنُوا اتّقُوا اللّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَيَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ.
اى كسانى كه به حق گرويديد! متّقى شويد و به رسولش ايمان آوريد تا خدا به شما از رحمتش دو بهره عنايت فرمايد و نورى شما را عطا كند كه بدان راه پيماييد و از گناه شما درگذرد و خدا بسيار آمرزنده و مهربان است. عن أبىعبدالله(ع) فى قوله (يؤتكم كفلين من رحمته)، قال: الحسن والحسين صلوات الله عليهما. حضرت صادق(ع) در تفسير (يؤتكم كفلين من رحمته) فرمود: منظور از كفلين: حسن و حسين(ع) مىباشد.
(بحار الانوار، ج 9 ص 242 ح142 )
31. بلند مرتبگان
سوره ص آيه 75 : قَالَ يَا اِبْلِيسُ مَا مَنَعَكَ اَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَىّ اَسْتَكْبَرْتَ اَمْ كُنْتَ مِنَ الْعَالِينَ.
خدا به شيطان فرمود: اى ابليس! تو را چه مانع شد كه به موجودى كه من به دو دست خود آفريدم سجده كنى، آيا تكبّر كردى يا از بلندرتبگان بودى؟ عن أبىسعيد الخدرى، قال: كنا جلوساً مع رسول الله(ص) إذ أقبل إليه رجل فقال: يارسول الله، أخبرنى عن قول الله عزّوجل لابليس (أستكبرت أم كنت من العالين)، فمن هم يا رسول الله الذين هم أعلى من الملائكة؟ فقال رسول الله(ص): أنا وعلى وفاطمة والحسن والحسين، كنا فى سرادق العرش نسبّح الله وتسبّح الملائكة بتسبيحنا قبل أن يخلق الله عزّوجل آدم بألفى عام، فلمّا خلق الله عزّوجل آدم، أمر الملائكة أن يسجدوا له ولم يأمرنا بالسجود، فسجدت الملائكة كلهم إلا إبليس، فانه أبى أن يسجد، فقال الله تبارك وتعالى (أستكبرت أم كنت من العالين)، أى من هؤلاء الخمس المكتوب أسماؤهم فى سرادق العرش. از ابوسعيد خدرى نقل شده است كه گفت: در خدمت پيامبر خدا(ص) نشسته بوديم كه ناگهان مردى آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! مرا درباره فرمايش خدا به ابليس: (أستكبرت أم كنت من العالين)، خبرده، اى پيامبر خدا! آنان كه از فرشتگان برترند چه كسانى مىباشند؟ پيغمبر خدا(ص) فرمود: من و على و فاطمه و حسن و حسين، دو هزار سال پيش از آنكه خداوند عزّوجل آدم را بيافريند، در سرادق عرش در حال تسبيح خدا بوديم و فرشتگان هم به پيروى از ما به تسبيح مشغول بودند، پس هنگامى كه خداوند عزّوجل آدم را آفريد، فرشتگان را فرمان داد تا او را سجده كنند و ما را امر به سجود ننمود، پس تمام ملائك بجز ابليس سجده كردند و او از سجده امتناع ورزيد، پس خداوند تبارك و تعالى فرمود: (آيا تكبّر نمودى يا از بلندرتبگان بودى؟) يعنى آنكه از اين پنج تن كه نامهايشان در سرادق عرش نوشته شده است.
(بحار الانوار، ج 15 ص 21 ح34 )
32. عامل پذيرش توبه آدم(ع)
سوره بقره آيه 124 : وَاِذِ ابْتَلى اِبْرَاهيمَ رَبّهُ بِكَلِمَاتٍ فَاَتَمّهُنّ قَالَ اِنّى جَاعِلُكَ لِلنّاسِ اِمَاماً قَالَ وَمِنْ ذُرّيّتى قَالَ لا يَنَالُ عَهْدِى الظّالِمِينَ.
بياد آر هنگامى كه خداوند ابراهيم را به امورى چند امتحان فرمود و او همه را به جاى آورد خدا بدو گفت: من تو را به پيشوايى خلق برگزينم، ابراهيم عرض كرد: اين پيشوايى را به فرزندان من نيز عطا فرمايى؟ فرمود: كه عهد من هرگز به مردم ستمكار نخواهد رسيد. عن المفضّل عن الصّادق جعفر بن محمّد(ص)، قال سألته عن قول الله عزّوجل (وإذ ابتلى إبراهيم ربّه بكلمات)، ما هذه الكلمات؟ قال: هى الكلمات التى تلقّاها آدم من ربّه فتاب عليه، وهو إنّه قال: ياربّ أسألك بحقّ محمّد وعلىّ وفاطمة والحسن والحسين اِلا تبت علَىّ، فتاب الله عليه، إنّه هو التّواب الرّحيم. فقلت له يابن رسول الله فما يعنى عزّوجل بقوله (أتمهن)؟ قال: يعنى أتمّهنّ إلى القائم(ع) إثناعشر إماماً، تسعة من وُلد الحسين(ع) الخبر. مفضّل از امام صادق(ع) درباره فرموده خداوند عزّوجل (وإذ ابتلى ابراهيم ربّه بكلمات)، سؤال مىكند كه (كلمات) چه بوده است؟ امام فرمود: همان جملاتى است كه حضرت آدم از پروردگارش دريافت نمود و خداوند او را آمرزيد و چنين بود كه عرض كرد: پروردگارا! ترا به حقّ محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين مىخوانم تا كه مرا بيامرزى، پس خداوند او را بيامرزيد همانا كه او بسيار آمرزنده و مهربان است. راوى عرض مىكند: اى فرزند پيامبر خدا! پس مراد از فرموده خداوند عزّوجل (أتمّهن) چيست؟ امام فرمود: يعنى خداوند سلسله امامت را تا حضرت قائم(ع) كامل نمود؛ دوازده امام كه نُه بزرگوارشان از فرزندان حسين(ع) مىباشند.
(بحار الانوار، ج 11 ص 177 ح24 )
33. يارىشدگان خداوند
سوره غافر آيه 51 : إِنّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَالّذِينَ آمَنُوا فِى الْحَيَاةِ الدّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الاشْهَادُ.
ما البتّه رسولان خود و اهل ايمان را هم در دنيا نصرت مىدهيم و هم روز قيامت كه گواهان به شهادت برخيزند به مقامات بهشتى پاداش مىدهيم. عن أبىبصير عن أَبىجعفر(ع) قال: تلا هذه الاية (إننا لننصر رسلنا والذين آمنوا فى الحياة الدنيا ويوم يقوم الاشهاد). قال: الحسين بن على(ع) منهم ولم ينصر بعد، ثم قال: والله لقد قتل قتلة الحسين(ع) ولم يطلب بدمه بعد. ابوبصير روايت مىكند كه حضرت باقر(ع) اين آيه را (إنّا لننصر رسلنا...) تلاوت كرد و فرمود: حسين بن على از آنهاست و هنوز نصرت نيافته است. سپس فرمود: قسم به خدا قاتلان حسين كشته شدند ولى هنوز انتقام خونش گرفته نشده است.
(بحار الانوار، ج 45 ص 298 ح6 )
34. اجازه جنگ به ستمديدگان
سوره حج آيه 39 : اُذِنَ لِلّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأنّهُمْ ظُلِمُوا وَاِنّ اللّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ.
رخصت (جنگ) به (مؤمنان) كه (ديگران) با آنها كارزار مىكنند، داده شد زيرا آنها از دشمن ستم كشيدند و خدا بر يارى آنها قادر است. عن أبىخالد الكابلى عن أبىجعفر(ع) قال: سمعته يقول فى قول الله عزّوجل: (اُذن للّذين يقاتلون بأنهم ظلموا وأن الله على نصرهم لقدير). قال: علىٌ والحسن والحسين(ع). ابوخالد كابلى از حضرت باقر(ع) نقل مىكند كه در تفسير فرمايش خداى عزّوجل (أذن للّذين يقاتلون...) مىفرمود: درباره على و حسن و حسين عليهم السّلام مىباشد.
(بحار الانوار، ج 45 ص 297 ح4 )
35. ناراحتى در وقت حاملگى و زايمان
سوره أحقاف آيه 15 : وَوَصّيْنَا الانْسَانَ بِوَالِدَيْهِ اِحْسَاناً حَمَلَتْهُ اُمّهُ كُرْهاً وَوَضَعَتْهُ كُرْهاً وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً...
و ما انسان را به احسان در حقّ پدر و مادر سفارش كرديم، مادر با رنج و زحمت بار حمل كشيد و باز با درد و مشقّت وضع حمل نمود و سى ماه تمام مدّت حمل و شيرخوارى بود تا وقتى كه طفل به حدّ رشد رسيد و آدمى چهل ساله گشت آنگاه سزد كه عرض كند: خدايا مرا بر نعمتى كه به من و پدر و مادر من عطا فرمودى شكر بياموز و به كار شايستهاى كه رضا و خوشنودى تو در اوست موفّق دار و فرزندان مرا صالح گردان. بارالها من به درگاه تو به دعا باز آمدم و از فرمانبرداران تو شدم. قال أبوعبدالله(ع): أتى جبرئيل رسول الله فقال له: السّلام عليك يا محمّد، ألا أبشّرك بغلام تقتله أمّتك من بعدك؟ فقال: لا حاجة لى فيه، قال: فانقض إلى السماء ثم عاد إليه الثانية فقال مثل ذلك، فقال: لا حاجة لى فيه، فانعرج إلى السماء ثم انقض عليه الثالثة فقال له مثل ذلك، فقال لا حاجة لى فيه، فقال: إنّ ربّك جاعل الوصيّة فى عقبه فقال: نعم. ثم قام رسول الله فدخل على فاطمة فقال لها: إن جبرئيل أتانى فبشرنى بغلام تقتله أمتى من بعدى، فقالت: لا حاجة لى فيه، فقال لها: إن ربّى جاعل الوصيّة فى عقبه، فقالت: نعم إذن قال: فانزل الله تبارك وتعالى عند ذلك هذه الاية فيه: (حملته أمّه كرهاً ووضعته كرها) لموضع إعلام جبرئيل إياها بقتله، فحملته كرهاً بأنه مقتول ووضعته كرهاً لانه مقتول. حضرت صادق(ع) فرمود: جبرئيل بر رسول خدا نازل شد و عرض كرد: سلام بر تو اى محمّد! نمىخواهى بشارتت بدهم به فرزندى كه امّتت پس از رحلت تو او را به قتل مىرسانند؟پيامبر فرمود: مرا به او نيازى نيست. امام صادق(ع) فرمود: جبرئيل به آسمان رفت، سپس براى بار دوّم به حضور پيامبر بازگشت و همان مطالب را بازگو نمود. پيامبر فرمود: مرا به او نيازى نيست. جبرئيل در آسمان اوج گرفت و سوّمين بار بر پيامبر فرود آمد و مطالب پيشين را بازگو نمود، پيامبر فرمود: مرا به او نيازى نيست. جبرئيل عرض كرد: پروردگارت امامت را در نسل او قرار مىدهد. پيامبر فرمود: آرى. سپس پيامبر خدا از جا برخاست و بر فاطمه وارد شد و فرمود: همانا جبرئيل نزد من آمد و مرا به فرزندى بشارت داد كه امّتم پس از مرگم او را خواهند كشت. حضرت زهرا فرمود: مرا به او نيازى نيست. پيامبر فرمود: همانا پروردگارم امامت را در نسل او قرار مىدهد. حضرت زهرا فرمود: رضايت مىدهم.امام صادق(ع) فرمود: پس خداوند تبارك و تعالى در آن هنگام اين آيه را درباره حسين(ع) نازل فرمود: (حملته أمه كرهاً ووضعته كرهاً...)، پس به علّت اطّلاع دادن جبرئيل به حضرت زهرا در مورد كشته شدن امام حسين(ع)، از روى اكراه بار حملش را كشيد؛ چون كه مىدانست كشته مىشود و به همين علّت نيز با اكراه وضع حمل نمود.
(بحار الانوار، ج 44 ص 233 ح18 )
36. انسان در گرو اعمال خويش
سوره طور آيه 21 : وَالّذِينَ آمَنُوا وَاتّبَعَتْهُمْ ذُرّيّتَهُمْ بِإِيمانٍ اَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرّيّتَهُم وَما اَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَىْءٍ كُلّ امْرِءٍ بِما كَسَبَ رَهِينٌ.
و آنان كه به خدا ايمان آوردند و فرزندانشان هم در ايمان پيرو ايشان شدند ما آن فرزندان را به آنها برسانيم و از پاداش عمل فرزندان هيچ نكاهيم كه هر نفسى در گرو عملى است كه بر خود اندوخته است. عن ابنعباس فى قوله تعالى (والذين آمنوا واتبعتهم ذرّيتهم بإيمان ألحقنا بهم ذرّيتهم)، قال: نزلت فى النبى وعلى وفاطمة والحسن والحسين عليهم السلام. ابنعبّاس مىگويد: اين آيه درباره پيامبر و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام نازل شده است.
(بحار الانوار، ج 25 ص 241 ح22 )
37. گريه آسمان و زمين
سوره دخان آيه 29 : فَمَا بَكَتْ عَلَيْهِمُ السّمَاءُ وَالاَرْضُ وَمَا كَانُوا مُنْظَرِينَ.
و بر مرگ آن گذشتگان هيچ چشم زمين و آسمان نگريست و بر هلاكشان مهلت ندادند. عن إبراهيم النخعى قال: خرج أمير المؤمنين صلوات الله عليه، فجلس فى المسجد واجتمع أصحابه حوله وجاء الحسين(ع) حتى قام بين يديه، فوضع يده على رأسه، فقال: يابنىّ إنّ الله عيّر أقواماً فى القرآن فقال: (فما بكت عليهم السماء والارض وما كانوا منظرين) وأيم الله ليقتلنّك ثم تبكيك السماء والارض. ابراهيم نخعى نقل مىكند: حضرت اميرمؤمنان(ع) در مسجد نشسته بودند و اصحابشان گرداگرد ايشان اجتماع نموده بودند، در اين هنگام امام حسين(ع) آمدند و در برابر پدر ايستادند پس على(ع) دستشان را بر سر امام حسين(ع) گذاردند و فرمودند: فرزندم! همانا خداوند گروههايى را در قرآن سرزنش كرد و فرمود: (فمابكت عليهم السماء والارض وماكانوا منظرين)، و قسم به خدا البتّه تو را خواهند كشت و سپس آسمان و زمين برايت خواهد گريست.
(بحار الانوار، ج 45 ص 290 ح16 )
38. بيمارى ابراهيم(ع)
سوره صافّات آيه88 و: 89 فَنَظَرَ نَظْرَةً فِى النّجُومِ * فَقَالَ إِنّى سَقِيمٌ.
آنگاه به ستارگان آسمان نگاهى كرد و با قومش گفت كه من بيمارم. عن أبىعبدالله(ع) فى قول الله عزّوجل (فنظر نظرة فى النجوم فقال إنى سقيم)، قال: حسب فرأى ما يحلّ بالحسين(ع) فقال إنى سقيم لما يحلّ بالحسين (ع). حضرت صادق(ع) در تفسير آيههاى فوق فرمود: حضرت ابراهيم در حساب ستارگان آنچه بر امام حسين(ع) وارد مىشود را ديد پس گفت: من از آنچه بر حسين(ع) نازل مىگردد، بيمار گشتم.
(الكافى، ج 1 ص 465 ح5 )
39. سركشى بزرگ
سوره إسراء آيه 4 : وَقَضَيْنَا إِلَى بَنِى إِسْرَائِيلَ فِى الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنّ فِى الاَرْضِ مَرّتَيْنِ وَلَتَعْلُنّ عُلُوّاً كَبِيراً.
و در كتاب خبر داديم كه شما بنىاسرائيل دوبار حتماً در زمين فساد و خونريزى مىكنيد و تسلّط و سركشى سخت ظالمانه مىيابيد. عن أبىعبدالله عليه السلام فى قول الله عزّوجل: (وقضينا إلى بنى إسرائيل فى الكتاب لتفسدنّ فى الارض مرتين)، قال: قتل أمير المؤمنين عليه السلام وطعن الحسن بن علىّ عليهما السلام، (ولتعلنّ علوّاً كبيراً) قتل الحسين بن علىّ عليه السلام. حضرت صادق در تفسير آيه (وقضينا إلى بنى إسرائيل فى الكتاب لتفسدنّ فى الارض مرّتين) فرمود: مراد قتل اميرمؤمنان(ع) و شهادت حسن بن على(ع) است، و فرمود: (ولتعلنّ علوّاً كبيرا) يعنى كشتن حسين بن على(ع).
(كامل الزّيارات، ص 60 ح1 )
40. ابراهيم و آتش
سوره ابراهيم آيه 69 : قُلْنَا يَا نَارُ كُونِى بَرْداً وَسَلاماً عَلى إِبْرَاهِيمَ.
ما خطاب كرديم كه اى آتش سرد و سالم براى ابراهيم باش. عن جابر عن أبىجعفر(ع) قال: قال الحسين(ع) لاصحابه قبل أن يقتل: إنّ رسول الله(ص) قال لى: يا بنىّ إنّك ستساق إلى العراق، وهى أرض قد التقى بها النبيّون واوصياء ، وهى أرض تدعى عمورا، وإنّك تستشهد بها ويستشهد معك جماعة من أصحابك لا يجدون ألم مسّ الحديد، وتلا: (قلنا يا نار كونى برداً وسلاماً على إبراهيم) يكون الحرب برداً وسلاماً عليك وعليهم. جابر از حضرت باقر(ع) نقل مىكند: امام حسين(ع) پيش از شهادت به اصحابش فرمود: رسول خدا(ص) به من فرمود: فرزندم! به زودى تو را روانه عراق مىكنند و آن سرزمينى است كه پيامبران و جانشينان آنها از آن عبور كردهاند و آن سرزمينى است كه «عمورا» ناميده مىشود و تو در آن جاشهيد مىشوى وجماعتى از يارانت كه درد تماس آهن را احساس نمىكنند نيز همراه تو شهيد مىشوند؛و آنگاه حضرت اين آيه را تلاوت كرد(قلنا يا نار...)جنگ سرد و سلامت بر تو و يارانت مىشود.
(بحار الانوار، ج 45 ص 80 ح6 )
.
